اربعین به روایت حداد عادل
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۹۱۴۱۹
غلامعلی حداد عادل گفت: در کتاب «به صحرا شدم عشق باریده بود» حرفم این بود که راهپیمایی اربعین، یک بُعد و یک ضلع از اضلاع انقلاب اسلامی است.
به گزارش گروه فرهنگ و هنر برنا؛ یازدهمین نشست از سلسله نشست‌های تکیه کتاب با موضوع «نگاهی به سفرنامه‌های پیاده‌روی اربعین»، با حضور غلامعلی حداد عادل و محسن چینی‌فروشان با اجرای میثم رشیدی مهرآبادی در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
غلامعلی حداد عادل در بخش ابتدایی سخنان خود در این نشست بیان کرد: استنباط من از کلمه «تکیه کتاب»، ترکیبی از معرفت و محبت است. تاکنون «تکیه» در قاموس و فرهنگ لغات عاشورایی، جای بیان عواطف و میدان محبت بوده است. حال شما در «تکیه کتاب» سر زلف محبت را به معرفت گره زده‌اید.
وی در ادامه درباره انگیزه و علت نوشتن این کتاب گفت: در سال‌های اخیر پس از سقوط صدام که راهپیمایی اربعین رفته رفته قوت و وسعت گرفت، مانند بسیاری از مردم آرزومند شرکت در این راهپیمایی بودم. در سال ۱۳۹۶ توفیق حاصل شد که همراه کاروانی که عموماً نوجوان بودند، راهی این سفر شوم. در کوله‌پشتی‌ام دفترچه کوچکی داشتم و صبح‌های زود که دیگران در خواب بودند در آرامش و فراغت، حس و حال سفرم را می‌نوشتم. در طول چند روزی که در مسیر بودیم، مطالب اصلی کتاب نوشته شد.
نویسنده کتاب «به صحرا شدم عشق باریده بود» با اشاره به اینکه این کتاب یک سفرنامه معمولی نیست، افزود: مسافرت‌هایی مانند راهپیمایی اربعین یا سفر حج، همیشه نزد مذهبی‌ها می‌تواند مولد یک سفرنامه باشد. ما یک گونه ادبی سفرنامه ویژه سفرنامه‌های حج، عتبات یا حرم رضوی داریم. در راهپیمایی اربعین نیز طبیعی است که هر سال چند سفرنامه از این جمعیت چند میلیونی به چاپ برسد. بسیاری از سفرنامه‌ها شرح وقایع سفر است. کتاب من به آن معنا سفرنامه نیست؛ قصدم تشریح جزء به جزء وقایع مسیر پیاده‌روی نبود و از جزئیات صرف‌نظر کردم.
غلامعلی حداد عادل ادامه داد: راهپیمایی اربعین را در دو سطح باید واکاوی کرد. در سطح اول ارتباط این راهپیمایی با انقلاب اسلامی و در ادامه ارتباط راهپیمایی اربعین و انقلاب اسلامی با قیام سیدالشهدا (ع) باید واکاوی شود. سعی کردم یک ساختمان سه طبقه را روی هم بنا کنم. راهپیمایی در بالاترین سطح و روی پایه‌های انقلاب اسلامی استوار است و انقلاب اسلامی نیز روی شالوده قیام امام حسین (ع) بنا شده است. سعی‌ام این بوده که یک نوع معناشناسی از این راهپیمایی به‌دست بیاورم. من این راهپیمایی را یک صورت در نظر گرفتم و سعی کردم معنای پنهان و آشکار پشت آن را روشن کنم.
وی تصریح کرد: همه جزئیات این کتاب اجزای یک منظومه فکری است و موزاییک‌وار در کتاب پخش نشده است، بلکه مانند تاروپود یک فرش است که در نهایت یک نقش را مجسم می‌کند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به اینکه این کتاب را به برادر شهیدش تقدیم کرده، افزود: عنوان کتاب را از «تذکرة‌الاولیاء» فریدالدین عطار نیشابوری گرفتم. کسانی که با ادبیات عرفانی آشنا باشند، می‌دانند که یکی از معروفترین کتاب‌های عرفانی به زبان فارسی در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم، «تذکرة‌الاولیاء» است. این کتاب نثر فارسی پرتپشی دارد و عشق و شوق عرفانی کاملا در قلم عطار موج می‌زند. کتاب بسیار خواندنی و مرجعی در ادبیات عرفانی است. از این اثر جملاتی در ذهن داشتم: «به صحرا شدم عشق باریده بود ...» معنی این عبارت تا اولین شبی که قدم در این راهپیمایی گذاشتم، متوجه نشدم.
نویسنده کتاب «به صحرا شدم ...» در معرفی این اثر، گفت: این کتاب شامل یک پیشگفتار یک صفحه‌ای و پنج فصل با عنوان‌های «شبی خوش، سفری خوش»، «همه مهمان‌های امام حسین»، «به صحرا شدم عشق باریده بود»، «آتش بدون خاکستر» و «در حدیث دیگران» است. در فصل «شبی خوش، سفری خوش» یک بیان احساس دارم از مشاهده این پدیده‌ای که با آن زندگی نکرده بودم و در آن حضور نداشتم. شهودی که آنجا پیدا کردم، حال عجیبی به من داد. تجربه مشابهی حدود ۱۶ سال پیش در سفر حج داشتم و کتابی درباره حج شبیه به همین کتاب با عنوان «حج؛ نماز بزرگ» نوشتم. شاید آن کتابی تمرینی برای نگارش «به صحرا شدم عشق باریده بود» بود.
غلامعلی حداد عادل در ادامه با مقایسه‌ای از تفاوت عزاداری سیدالشهدا (ع) در دوران قبل و پس از انقلاب اسلامی، اظهار داشت: در زمان انقلاب ۳۳ داشتم و کاملا دوران قبل از انقلاب را تجربه کرده‌ام. از زمان تولد در روضه و هیأت و عزاداری بزرگ شدم و از این بابت نیز یک تاریخ ۸۰ ساله در ذهن من است. می‌توانم معنای اتفاق و تحولی که در عزاداری امام حسین (ع) به برکت انقلاب اسلامی رخ داد را بهتر درک کنم. در واقع یک تحول مثبت در عزاداری‌ها رخ داده است.
وی افزود: گفتمان ذلت، غم و غم‌پروری، گفتمان مسلط بر عزاداری سیدالشهدا (ع) بود. انقلاب اسلامی این گفتمان را به گفتمان حماسی تبدیل کرد. گفتمان ذلت به گفتمان عزت تبدیل شد. محتوای عزاداری تصحیح شد، چون حماسی شدن و عزت‌مند شدن در عاشورا چیزی نیست که امام خمینی (ره) از بیرون به محرم وصله کرده باشد. امام (ره) از درون خود عاشورا این مفهوم را بیرون کشید. آنقدر خاکستر روی آن آتش را پوشانده بود که گرمای مختصری از آن آتش حماسه و عزت خارج می‌شد. امام خمینی (ره) خیلی حکیمانه این خاکستر را فوت کرده و اجازه داد این آتش جان بگیرد و شعله‌ور شود.
نویسنده کتاب «به صحرا شدم عشق باریده بود»، اظهار کرد: در این کتاب حرفم این بود که راهپیمایی اربعین یک بُعد و یک ضلع از اضلاع انقلاب است. جوهر، روح و جان این راهپیمایی نتیجه تحولی است که نه‌تنها در ایران، بلکه در همه‌جا به برکت انقلاب اسلامی اتفاق افتاده و این تحول، زنده شدن مذهب و فعال شدن دین در عرصه سیاست با الهام از نهضت حسینی است.
غلامعلی حداد عادل در بخش پایانی سخنانش، گفت: در فصل آخر هدفم نشان دادن نگاه دیگرانی است که از بیرون به این پدیده بزرگ نگاه می‌کنند. در این راستا، سه منبع پیدا کردم. یک کتاب، ترجمه گزارشی از بخش علوم سیاسی دانشگاه «ام آی تی» بود که در سال ۲۰۱۵ منتشر شده و در آن با حدود چهار هزارنفر مصاحبه صورت گرفته و پرسشنامه تهیه شده است. آنها گفته بودند که چنین جمعیت خالصی را در هیچ‌جای دیگری نمی‌بینیم. این جمعیت گدازه‌های آتشفشان انقلاب اسلامی است. منبع دوم، گزارشی از مرحوم علی سلیمانی و سومین منبع نیز گزارشی از مصاحبه مرحوم نادر طالب‌زاده با الکساندر دوگین بود.
حماسه و حس و حال عاطفی، یکجا در این کتاب جمع شده است
محسن چینی‌فروشان؛ مدیرعامل دفتر نشر فرهنگ اسلامی نیز در این نشست، بیان کرد: این کتاب از چند جهت قابل توجه است. وجه نخست به شخصیت ادبی و قلم دکتر حداد عادل مربوط است و موضوع پیاده‌روی اربعین نیز اهمیت محتوا را بیشتر کرده است. کتاب، زبانی سلیس و روان و مطابق با حس و حال خوانندگانی در گروه‌های مختلف دارد. این اثر معرف‌افزا و ترکیبی از شعر، خاطره و روایت است و نکات بسیار ظریف و دقیقی در خود دارد. گره خوردن کتاب با موضوعاتی مانند گروه فاطمین یا دفاع مقدس نیز بر جذابیت آن افزوده است. در برخی موارد نیز شبهاتی را مطرح یا به شبهاتی پاسخ داده است.
وی با بیان اینکه حماسه و حس و حال عاطفی، یکجا در این کتاب جمع شده، ادامه داد: دفتر نشر فرهنگ اسلامی با سابقه‌ای نزدیک به ۵۰ ساله که تاریخچه تأسیس آن با بزرگانی مانند شهید بهشتی و شهید باهنر گره خورده، در انتخاب کتاب برای انتشار دقت خاصی دارد و ویژگی‌هایی را مدنظر قرار می‌دهد. این کتاب برای دفتر نشر فرهنگ اسلامی، اثر معتبری است. با توجه به وضعیت نه چندان پررونق بازار نشر، این کتاب فروش خوبی داشته و در مدت کوتاهی اکنون چاپ پنجم آن در دست انتشار بوده و تاکنون به زبان‌های عربی، انگلیسی و اردو ترجمه شده است. وقتی استقبال مردم را دیدیم، کتاب صوتی آن‌را تولید کردیم که به‌ویژه برای راهپیمایان در مسیر پیاده‌روی اربعین می‌تواند مفید و جذاب باشد. علاوه بر نسخه صوتی کتاب که به‌صورت رایگان در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته، در کتاب چاپی نیز QR کُد کتاب قرار گرفته و مخاطبان می‌توانند صورت کتاب را نیز بشنوند.
محسن چینی‌فروشان در پایان با اشاره به ورود دفتر نشر فرهنگ اسلامی به موضوع اربعین و تولید آثاری در این زمینه، گفت: اربعین بهانه خوبی برای خیلی از اتفاقات خوب است. ما تجربه خاطره‌نگاری را در دفاع مقدس داشتیم و این موضوع به‌طور طبیعی در راهپیمایی میلیونی اربعین نیز اتفاق می‌افتد. اخیرا در این مجموعه کاری با عنوان «منازل العشاق» را در دست تولید داریم که بیشتر در قالب صوتی است. کار دیگر، ۱۷ ترکیب‌بند زینبی است که اخیرا صوتی آن نیز منتشر شده است. طرح دیگر دفتر نشر فرهنگ اسلامی در موضوع اربعین، «از مدینه تا مدینه» است. طرح «مادرانه‌های اربعین» از دیگر سوژه‌هایی است که می‌تواند منشأ تولید آثار خواندنی باشد.
انتهای پیام/
آیا این خبر مفید بود؟ 0 0نتیجه بر اساس 0 رای موافق و 0 رای مخالف
منبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: غلامعلی حداد عادل به صحرا شدم عشق باریده بود محسن چینی فروشان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۹۱۴۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
صنعت نشر هند برای تولید کتاب‌های صوتی با هوش مصنوعی آماده می‌شود
هندوستان در این دوره از نمایشگاه به عنوان مهمان ویژه قرار است صنعت نشر خود را به ایرانیان معرفی کند. جریان نشر در هندوستان به دلیل وجود زبان‌های بومی گوناگون از تنوع خاصی برخوردار است. هندوستان به دلیل پیشینه تاریخی و همچنین روابط فرهنگی‌اش با ایران محتوای بسیاری برای ارائه به ایرانیان دارد. اما این صنعت اکنون در حوزه تکنولوژی نیز در حال آزمودن ایده‌هایی است که می‌تواند برای ایرانیان کارآیی داشته باشد. متنی که در ادامه می‌خوانید، با ترجمه و تالیف مارال توکلی یکی از این ایده‌ها را معرفی می‌کند:
صنعت نشر هند امکانات تولید کتاب‌های صوتی هوش مصنوعی را بررسی می‌کند، ناشران آماده حضور در این عرصه هستند، اما صداپیشگان و خوانندگان تردید دارند.
مدیسون مردی را توصیف می‌کند که به یک منظره زیبا نگاه می‌کند. صدای آهسته و بافت‌دار مدیسون هنگام توصیف آن منظره دلفریب بالا و پایین می‌شود. او کمی مکث می‌کند تا کمی تعلیق ایجاد شود، سپس وارد نقطه اوج می‌شود.
مدیسون یک انسان نیست، بلکه یک «راوی دیجیتال» است که Apple Books به‌طور خاص برای ژانرهای داستانی و عاشقانه ایجاد کرده است. برخی دیگر از راویان دیجیتالی موجود در این فهرست عبارتند از «جکسون» معمولی و دوستانه، «هلنا» سخت و ترسناک و «میچل» خشک اما استادانه.
اپل بوکز در وب‌سایتش، راوی‌های دیجیتالی خود را به عنوان راهی برای کمک به نویسندگان مستقل و نویسندگانی که آثارشان توسط ناشران کوچک‌تر منتشر شده، پیشنهاد می‌کند، چرا که با موانعی مانند سردرگمی فنی و هزینه‌های بالا مواجه نمی‌شوند.
وقتی این خبر در جامعه صداپیشگی پخش شد، واکنش‌های منفی بسیاری را برانگیخت، حتی زمانی که اپل بوکز به خوانندگان اطمینان داد که «به رشد فهرست کتاب‌های صوتی با روایت انسان ادامه خواهد داد.»
به نظر می‌رسد «راوی هوش مصنوعی» موضوعی مرتبط با ایالات متحده آمریکا یا اروپا محور به‌نظر برسد، اما کتاب‌های دیجیتال یا روایت شده با هوش مصنوعی ممکن است از لپ‌تاپ‌ها و تلفن‌های هوشمند هندی‌ها دور نباشند.
آنانت پادمانابهان؛ مدیرعامل «هارپر کالینز» هند، گفته است که آنها درحال حاضر درحال «نمونه‌گیری» از راویان هوش مصنوعی برای کتاب‌های صوتی هستند، اما هنوز صدایی که دوست داشته باشند پیدا نکرده‌اند. او معتقد است که هوش مصنوعی می‌تواند به تولید کتاب‌های صوتی بیشتر و صرفه‌جویی در زمان کمک کند.
پادمانابهان گفت: «می‌توانم به شما بگویم، شما تفاوت خوانش توسط هوش مصنوعی و انسان را نمی‌دانید.» «این جایی است که به آن می‌رسد تا زمانی به شما بگویم که این توسط هوش مصنوعی روایت شده است» (یا) «این روایت انسان است»، فکر نمی‌کنم متوجه شوید. در روایت‌های غیرداستانی و جاهای دیگر، فکر نمی‌کنم مهم باشد. فکر می‌کنم در داستان‌ها مهم است که روایت کجا مکث می‌کند، جایی که راوی چیزهای بیشتری را به ارمغان می‌آورد.»
وی افزود که راوی‌های هوش مصنوعی انتشار سریع‌تر کتاب‌های ترجمه شده را نیز امکان‌پذیر می‌کنند.
نویسندگان چه فکری می‌کنند؟
خوانندگان و نویسندگان نگران پیامدهای اجتماعی جریان اصلی کتاب‌های روایت شده توسط هوش مصنوعی هستند و صداپیشگان فرصت‌های شغلی را از دست می‌دهند. متخصصان همچنین می‌ترسند که کتاب‌های صوتی که قبلا توسط آنها روایت شده است، بدون رضایت آنها برای آموزش ابزارهای هوش مصنوعی که می‌تواند جایگزین آنها شود، استفاده شود.
با درنظر گرفتن این موضوع، آیا خوانندگان و نویسندگان هندی از کتاب‌های روایت شده توسط هوش مصنوعی حمایت می‌کنند؟
میمی موندال، نویسنده هندی داستان‌های علمی تخیلی و فانتزی، گفت که از مفهوم کتاب‌های روایت شده با هوش مصنوعی و شکل آینده علمی-تخیلی اطراف او «بسیار هیجان زده» است. با این حال، او اعتراف کرد که اگر جایگزین انسانی وجود داشته باشد، چنین کتاب‌هایی را توصیه یا خریداری نمی‌کند.
ازنظر فنی این تقصیر هوش مصنوعی نیست. فقط این است که ما آن را به چنین دنیای نابرابری می‌آوریم و آن را به وسیله دیگری برای ظلم تبدیل می‌کنیم.
رش سوزان، نویسنده و ویراستار، که کتاب‌ها را در وبلاگ The Book Satchel مرور می‌کند، گفت که به کتاب‌های صوتی زیادی گوش می‌دهد، اما راوی‌های هوش مصنوعی/دیجیتال را «رباتیک و بی جان» می‌داند. او همچنین گفت که با بازبینی کتاب‌هایی که توسط راوی‌های دیجیتال خوانده می‌شود، موافقت نمی‌کند.
خانم سوزان در بیانه‌ای ایمیلی گفت: «من راوی دیجیتالی را به اندازه کافی خوب نمی‌دانم که با صداپیشگانی که می‌توانند جزئیات احساسات را از طریق آهنگ و سبک خواندن خود برانگیزند رقابت کنند. بنابراین، نظر کلی من درمورد کتاب تغییر می‌کند. امیدوارم روی این تمرکز کنیم که فناوری جدید چگونه می‌تواند به ما در انجام سریع‌تر و آسان‌تر کمک کند، و به دنبال راه‌هایی نباشیم که در آن کار انسان کم ارزش شده و قابل تعویض باشد.»
از منظر یک منتقد، خانم سوزان نگران بود که راوی دیجیتال عاملی است که می‌تواند بر موفقیت یا عدم موفقیت یک کتاب تأثیر بگذارد.
او هشدار داد: «یک کتاب خوب می‌تواند به یک کتاب صوتی متوسط در دست یک راوی بد تبدیل شود.»
خانم موندال همچنین به طنز جایگزینی هوش مصنوعی با نیروی انسانی اشاره کرد و گفت که حتی با ارزان‌تر شدن فرآیندهای تولید و ارزان شدن کتاب‌ها، مردم شغل خود را از دست می‌دهند.
وی اشاره کرد: «من می‌توانم ببینم مطبوعات کوچک و نویسندگان به حاشیه رانده شده چگونه می‌توانند از نیروی کار هوش مصنوعی سود ببرند، و من از آنها به خاطر استفاده از این فرصت کینه‌ای ندارم. ما نباید انتظار داشته باشیم که عدالت اجتماعی بر دوش ضعیف‌ترین اعضای جامعه ما بیاید. این نویسندگانی مانند من هستند که می‌توانند درمورد این موضوع موضع بگیرند و حرفه خود را از دست ندهند.»
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»